Olej MCT – rodzaje kwasów tłuszczowych
Podział oleju MCT z chemicznego punktu widzenia
Olej MCT to wartościowe wsparcie układu immunologicznego i trawiennego oraz procesu wytwarzania ciał ketonowych. Zaliczany do średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, czyli w jednej cząsteczce może zawierać od 6 do 12 atomów węgla. W odróżnieniu od długołańcuchowych kwasów tłuszczowych (>12 atomów węgla w cząsteczce), trójglicerydy średniołańcuchowe są łatwo przyswajalne [1]. Produktem metabolizmu oleju MCT(pożądanym m.in. w diecie ketogenicznej) są ciała ketonowe.
Tłuszcze MCT występują naturalnie w wielu produktach spożywczych, m.in. oleju kokosowym, nierafinowanym oleju palmowym i nabiale. Mogą zostać również wyodrębnione jako suplement diety – olej MCT. Kwasy tłuszczowe MCT dzieli się na cztery rodzaje o odmiennych właściwościach.
C6 (kwas kapronowy lub kwas heksanowy)
Kwas kapronowy (heksanowy) zawiera 6 atomów węgla w łańcuchu. Charakteryzuje go nieprzyjemny smak i zapach, może także powodować bóle brzucha. W produktach spożywczych występuje sporadycznie. Nie jest również składnikiem olejów MCT. Zaletą kwasu kapronowego jest stosunkowo szybki proces trawienia i wytworzenia energii.
C8 (kwas kaprylowy lub kwas oktanowy)
Olej MCT C8, czyli kwas kaprylowy (oktanowy) zawiera 8 atomów węgla w łańcuchu. To tłuszcz o potwierdzonych korzyściach prozdrowotnych: wykazuje silne działanie przeciwgrzybiczne i przeciwzapalne, wspiera funkcjonowanie układu pokarmowego, może także zmniejszać ryzyko oporności na działanie antybiotyków. Dotychczasowe wyniki badań potwierdzają, że kwas kaprylowy może pomagać osobom zmagającym się z problemem nieswoistego zapalenia jelit i upośledzonej szczelności jelit. Wykazuje także korzystne działanie w przypadku nadciśnienia tętniczego. Olej MCT C8 jest uznawany za najlepszy jakościowo, m.in. dlatego, że ma największą zdolność tworzenia ciał ketonowych, co realnie skraca czas wchodzenia organizmu w stan ketozy.
C10 (kwas kaprynowy lub kwas dekanowy)
Kwas kaprynowy (dekanowy) C10 zawiera 10 atomów węgla w łańcuchu i podobnie jak kwas C8 jest powszechnie uznawany za produkt bardzo dobrej jakości. Występuje w składzie olejów MCT zazwyczaj jako domieszka do kwasu kaprylowego C8. Wykazuje podobne, lecz słabsze działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Wpływa także na wzrost poziomu dobrego cholesterolu HDL. Kwas kaprynowy C10 naturalnie występuje m.in. w mleku matki, ziarnach palmowych, mleku krowim oraz mleku kozim. Polecany jest osobom zaczynającym suplementację olejami MCT, ponieważ jest łagodniejszy dla układu pokarmowego.
C12 (kwas laurynowy lub kwas dodekanowy)
Kwas laurynowy C12 zawiera 12 atomów węgla w cząsteczce. Ze względu na budowę, uznaje się, że bliżej mu do kwasów tłuszczowych nasyconych (LCT). Podobnie jak pozostałe kwasy tłuszczowe MCT wykazuje właściwości prozdrowotne (głównie antybakteryjne), jednak są one znikome. Kwas laurynowy stanowi ponad 50% składu olejów palmowego i kokosowego: z tego powodu jest głównym kwasem tłuszczowym, wchodzącym w skład najtańszych olejów MCT dostępnych na rynku [2].
Jaki olej MCT warto wybrać?
Za najlepsze jakościowo kwasy tłuszczowe MCT uznaje się kwas kaprylowy C8 oraz kwas kaprynowy C10, stąd warto wybierać oleje MCT, w których skład wchodzą. Korzyści ze stosowania suplementów zawierających wskazane kwasy są niezaprzeczalne i wielowymiarowe, dlatego oleje MCT nie powinny być wybierane przypadkowo. Należy sięgać po produkty wyróżniające się czystym składem, pozbawionym zbędnych dodatków i sztucznych składników, jak np. olej MCT w proszku od początku do końca pozyskiwany w zgodzie z założeniami filozofii Clean Label [3]. Początkowo, suplementacja olejami MCT może powodować skutki uboczne ze strony przewodu pokarmowego, dlatego warto wprowadzać je stopniowo i rozpocząć od oleju C10.
Bibliografia
[1] “Medium-chain triglycerides: an update on their metabolism and therapeutic potential in human health and disease,” Nutrition Reviews
[2] “Lauric acid: properties, production and applications”, Critical Reviews in Food Science and Nutrition
[3] “The role of medium-chain triglycerides in the promotion of health: a review of the literature,” Journal of Nutritional Science and Vitaminology