Olej MCT - właściwości i zastosowanie | BeKeto™

Olej MCT – właściwości i zastosowanie

16 listopada, 2023

6 min.

Korzystają z niego sportowcy, osoby odchudzające się i będące na diecie ketogenicznej: olej MCT to suplement, któremu przypisuje się szereg właściwości prozdrowotnych. Pozyskiwany z orzechów kokosa i ziaren palmowych, zawiera średniołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe, czyli kwasy tłuszczowe o stosunkowo krótkich łańcuchach węglowych. To cecha, która decyduje o unikalnych właściwościach oleju MCT.

Wyróżnia się cztery typy MCT: C6 (kwas kapronowy), C8 (kwas kaprylowy), C10 (kwas kapronowy) i C12 (kwas laurynowy), przy czym wysokiej jakości suplementy diety z olejem MCT zazwyczaj zawierają wyizolowane i wyekstrahowane pojedyncze kwasy tłuszczowe. Są to kwas C8 (kaprylowy) lub C10 (kaprynowy) albo mieszanka kwasów C8 i C10. Preparaty MCT są powszechnie dostępne i mogą mieć różną postać: kapsułek, płynu lub proszku.

Właściwości oleju MCT

Unikalne właściwości oleju MCT wynikają bezpośrednio z budowy zawartych w nim kwasów tłuszczowych: ze względu na stosunkowo krótki łańcuch węgla nie ulegają rozkładowi w jelicie cienkim. Co ciekawe, niektóre z nich (głównie C8 i C10) wykazują działanie bakteriobójcze i grzybobójcze, mogą realnie wpływać na poziom cholesterolu LDL i HDL, a także – wspierać kontrolę masy ciała, regulować pracę układu trawiennego oraz poprawiać funkcje poznawcze. Oleje MCT posiadają silne właściwości ketogenne, dzięki czemu zmniejszają zużycie aminokwasów w procesach energetycznych. W rezultacie tkanka mięśniowa jest odpowiednio chroniona przed degradacją. Ma to kluczowe znaczenie w przypadku diet niskowęglowodanowych: low carb i diety ketogennej[4].

Olej MCT wpływa pozytywnie na poziom cholesterolu i Pracę serca

Suplementacja oleju MCT C8 lub C8 i C10 w dowolnej postaci wspiera proces odchudzania. W efekcie może przyczyniać się do obniżenia ryzyka chorób serca, głównie wskutek redukcji poziomu tzw. złego cholesterolu (cholesterolu LDL). Równocześnie, regularne przyjmowanie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych, obecnych w oleju MCT pozytywnie wpływa na poziom tzw. dobrego cholesterolu (cholesterolu HDL).

Olej MCT sprzyja utracie wagi i poprawia metabolizm

Proces trawienia i wchłaniania kwasów tłuszczowych MCT jest inny niż w przypadku pozostałych tłuszczów, co sprawia, że są one stosunkowo szybko przekształcane w energię i wykorzystywane przez organizm. Równocześnie tłuszcze MCT zwiększają uczucie sytości i zmniejszają łaknienie. To rozwiązanie pożądane zwłaszcza w przypadku osób aktywnych fizycznie, ale nie tylko. Z zalet MCT mogą korzystać także osoby odchudzające się, będące na diecie redukcyjnej lub ketogenicznej. Wyniki dotychczasowych badań potwierdzają korzystny wpływ oleju MCT na proces redukcji masy ciała: kwasy o średniej długości łańcucha węglowego wykazują silne właściwości termogenne. Spożycie ich wiąże się więc ze wzrostem wydatkowania energii w postaci ciepła. [5]

Warto wiedzieć, że kwasy tłuszczowe MCT działają silnie ketogennie i wyraźnie skracają czas wchodzenia organizmu w stan ketozy. To ważne w przypadku diet niskowęglowodanowych: low carb i diety ketogennej.

Olej MCT ma pozytywny wpływ na pracę mózgu

Dotychczasowe badania wykazały, że kwasy zawarte w oleju MCT (głównie C8 i C10) poprawiają zdolności poznawcze u osób w każdym wieku, w tym także u osób starszych. Co ciekawe, suplementacja oleju MCT w proszku lub pod inną dowolną postacią przynosi pożądane rezultaty również w przypadku osób z zaburzeniami pamięci, również mającymi związek z chorobą Alzheimera.

W jaki sposób już jedna dawka kwasów tłuszczowych średniołańcuchowych (MCT) powoduje niemal natychmiastową poprawę wydajności poznawczej?

Otóż kwasy tłuszczowe MCT nie przypominają większości spożywanych tłuszczów. M.in. nie są magazynowane w postaci tkanki tłuszczowej. Z racji stosunkowo krótkich łańcuchów węglowych, kwasy MCT są łatwostrawne i szybko przyswajalne. Wspierają także (a w dużych ilościach – przyspieszają) proces produkcji ciał ketonowych. To właśnie one zapewniają alternatywne źródło paliwa dla energochłonnego mózgu. Jego ogromną zaletą jest poprawa zdolności poznawczych mózgu [6]. Co istotne, w przypadku osób cierpiących na chorobę Alzheimera, energia pozyskiwana z glukozy nie jest pożądana – może przyspieszać proces chorobowy.

Olej MCT poprawia wydajność podczas treningu

Przyjmowany przed treningiem, prowadzi do szybszego i wyraźnie skuteczniejszego wzrostu poziomu energii. W odróżnieniu od energii pozyskiwanej z węglowodanów prostych, energia z MCT utrzymuje się na stałym poziomie przez cały czas trwania treningu i po jego zakończeniu. Dzieje się tak dlatego, że tłuszcze nasycone nie powodują jej gwałtownego spadku, wiążącego się najczęściej z uczuciem znużenia i senności.

Co więcej, energia pozyskana z MCT jest energią łatwo przyswajalną, co w sytuacji obciążenia mięśni treningiem ma ogromne znaczenie. Umiejętne wykorzystany potencjał oleju MCT C8 lub C8 i C10 może oszczędzić rezerwy glikogenu mięśniowego i doprowadzić do zauważalnej poprawy zdolności wysiłkowych.

Zastosowanie oleju MCT

Olej MCT jest nieocenionym wsparciem diety redukcyjnej i ketogenicznej, zwłaszcza w fazie redukcyjnej (powinien być suplementowany w fazie adaptacji do ketozy) oraz w przypadku stabilizacji glikemii [1]. Zastosowanie oleju MCT w powyższych sytuacjach jest niemal konieczne: deficytowi kalorycznemu, właściwemu dla redukcji prawie zawsze towarzyszy spadek energii i znaczne osłabienie. Dodatkowo organizm nie zawsze dobrze znosi zmianę systemu energetycznego (w przypadku diety ketogenicznej: z węglowodanów na tłuszcze). Włączając olej MCT jako uzupełnienie diety, możesz wyraźnie szybciej wprowadzić organizm w stan ketozy. Dodatkowo już jedna dawka MCT jest szybkim zastrzykiem wartościowej energii. Pamiętaj jednak, że czerpanie korzyści z suplementacji oleju MCT nie jest możliwe bez wcześniejszej adaptacji organizmu. Zbyt duża dawka MCT może wywołać szereg niepożądanych reakcji organizmu, głównie ze strony układu pokarmowego.

Jakie zastosowanie ma MCT olej C8, C10 lub C8 i C10 i kto szczególnie powinien zadbać o jego regularne przyjmowanie?

MCT dla osób aktywnych fizycznie

Olej MCT poleca się osobom aktywnym fizycznie, bez względu na poziom zaawansowania i specyfiki podejmowanego wysiłku.

Wpływ MCT na energię i wydajność

Organizm pozyskuje energię dzięki sprawnemu transportowi kwasów tłuszczowych bezpośrednio do mitochondriów. To tam zachodzi proces spalania bogato energetycznych związków. W przypadku kwasów średniołańcuchowych nasyconych (MTC), ze względu na stosunkowo krótki łańcuch węglowy proces ten jest wyraźnie krótszy, a przy tym bardziej oszczędny i efektywny. Dlaczego już pojedyncza dawka oleju MCT jest uważana za szybkie i wydajne źródło energii [2], przydatne przede wszystkim w warunkach treningowych? Wszystkiemu winna jest specyficzna budowa MCT, dzięki której proces jego trawienia jest wyraźnie prostszy. Chociażby dlatego, że organizm nie musi angażować wszystkich enzymów niezbędnych do emulgacji tłuszczu. Dodatkowo kwasy MCT nie wymagają transportera i w bardzo krótkim czasie ulega spaleniu (nie odkłada się tym samym w postaci tkanki tłuszczowej – do przemiany dochodzi w wątrobie), dostarczając więcej wartościowej energii, niż w procesie spalania glukozy.

MCT w medycynie klinicznej

Kwasy tłuszczowe MCT, ze względu na unikalne właściwości, coraz częściej znajdują zastosowanie w medycynie klinicznej, głównie jako wsparcie w leczeniu chorób związanych z niedożywieniem lub zaburzeniami wchłaniania. Są one znacznie lepiej przyswajalne niż długołańcuchowe kwasy tłuszczowe, dodatkowo proces trawienia przebiega z wyłączeniem jelit. Co ciekawe, olej MCT jest także stosowany pomocniczo w leczeniu m.in. celiakii i epilepsji [3]. Stosowany regularnie, może korzystnie wpłynąć na stan mikrobioty jelit, poprzez zmniejszenie ilości bakterii z grupy E. coli.

Należy wspomnieć, że tłuszcze MCT są bezpieczne również dla pacjentów z nieswoistymi stanami zapalnymi jelit, noworodków i małych dzieci. Stosuje się je także w przypadku wcześniaków, które mogą mieć problem z trawieniem tłuszczy angażujących trzustkę.

Jak stosować olej MCT

Aby dowiedzieć się więcej na temat prawidłowego stosowania oleju MCT oraz uzyskać wskazówki dotyczące jego dawkowania, zachęcam do odwiedzenia naszego szczegółowego wpisu jak stosować olej MCT. Znajdziesz tam cenne informacje, które pomogą Ci w pełni wykorzystać potencjał tego suplementu, jednocześnie dbając o swoje zdrowie i komfort.

Potencjalne skutki uboczne oleju MCT

Olej MCT zwiera szereg właściwości dzięki, którym jego stosowanie jest tak ważne. Jednak zbyt duża dawka lub też niewłaściwe stosowanie może spowodować potencjalne skutki uboczne. O tym jak ich uniknąć napisaliśmy we wpisie.

Bibliografia

[1] “Effects of Medium-Chain Triglycerides on Weight Loss and Body Composition: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials,” Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics
[2] Medium Chain Triglycerides enhances exercise endurance through the increased mitochondrial biogenesis and metabolism,” PLOS ONE
[3] “Medium-chain triglycerides for home treatment of intractable childhood epilepsy,” The Lancet
[4] “The use of medium-chain triglycerides in gastrointestinal disorders,” Practical Gastroenterology
[5] “Thermogenic effect of medium-chain and long-chain triglycerides in man,” American Journal of Clinical Nutrition
[6] “Can ketones compensate for deteriorating brain glucose uptake during aging? Implications for the risk and treatment of Alzheimer’s disease,” Annals of the New York Academy of Sciences.