Czym są grzyby funkcjonalne?
Grzyby funkcjonalne (witalne) to specjalne gatunki grzybów, które dostarczają organizmowi licznych bioaktywnych związków mających korzystny wpływ na zdrowie. W ich składzie znajdują się różnorodne substancje, które działają na różnych poziomach fizjologicznych, wspierając funkcje immunologiczne, metaboliczne oraz adaptacyjne organizmu. Są to m.in.:
- Polisacharydy – wielocukry, które stanowią jedne z najważniejszych składników grzybów funkcjonalnych, a głównymi z nich są beta-glukany. Wykazują one silne właściwości immunomodulujące – stymulują działanie układu odpornościowego, aktywując komórki odpornościowe, takie jak makrofagi, neutrofile i limfocyty T. W efekcie wzmacniają one zdolność organizmu do zwalczania infekcji oraz wspierają ochronę przeciwnowotworową.
- Triterpeny – to związki, które mają właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe. Mogą one wspierać zwalczanie przewlekłych stanów zapalnych, prowadzących do zaawansowanych uszkodzeń tkanek. Triterpeny chronią również komórki przed stresem oksydacyjnym, neutralizując wolne rodniki.
- Sterole – pełnią funkcję strukturalną w komórkach grzybów (również grzybów funkcjonalnych), ale w organizmie człowieka mają za zadanie wspierać zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Ergosterol należący do grupy steroli, naturalnie obecny w grzybach leczniczych, przekształca się w organizmie w witaminę D2 pod wpływem promieniowania UV. Witamina D wspiera zaś zdrowie kości, reguluje gospodarkę wapniową i wspomaga funkcje odpornościowe organizmu.
- Przeciwutleniacze – grzyby funkcjonalne są bogate w różne antyoksydanty, które chronią organizm przed stresem oksydacyjnym. Przeciwutleniacze neutralizują wolne rodniki, które mogą powodować uszkodzenia komórkowe, mogące w efekcie przyczyniać się do starzenia się organizmu oraz rozwoju chorób przewlekłych – grzyby witalne wspierają więc zdrowie komórkowe i pomagają w regeneracji tkanek.
Grzyby lecznicze działają również typowo adaptogennie – wspomagając organizm w radzeniu sobie ze stresem fizycznym i psychicznym poprzez regulację funkcji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza. Normalizują więc pracę wielu układów organizmu, regulując jego fizjologię i poprawiając samopoczucie.
Jakie grzyby witalne suplementować?
Praktycznie każde! Jednak w medycynie wschodu, medycynie japońskiej i tybetańskiej od tysiącleci uznawane i stosowane są grzyby lecznicze, takie jak: Lion's Mane, Kordyceps i Reishi. Badania pokazują, że istotnie wywierają one pozytywny wpływ na zdrowie poprzez modulowanie kluczowych procesów biochemicznych zachodzących w organizmie:
- Lion's Mane (Inaczej: Soplówka jeżowata, Hericium erinaceus, Yamabushitake, Lwia Grzywa, Hou Tou Gu) stymuluje regenerację układu nerwowego, wspomagając syntezę czynnika wzrostu nerwów (NGF), co przyczynia się do poprawy neuroplastyczności oraz ochrony neuronów przed stresem oksydacyjnym, wspierając zdrowie mózgu i funkcje poznawcze.
- Kordyceps (Inaczej: Maczużnik chiński, Cordyceps sinensis, yarchakunbu, yarsta gnubu) intensyfikuje produkcję ATP w mitochondriach, co przekłada się na wzrost wydolności fizycznej, poprawę wytrzymałości oraz szybszą regenerację mięśni po wysiłku, jednocześnie wspierając metabolizm tlenowy i efektywny transport tlenu w organizmie.
- Reishi (Inaczej: Lakownica żółtawa, Ganoderma lucidum), znany jako "grzyb nieśmiertelności", wykazuje silne właściwości immunomodulujące dzięki zawartości triterpenów i polisacharydów, które wzmacniają funkcje odpornościowe, obniżają poziom stresu i regulują układ nerwowy. Reishi wspomaga równowagę hormonalną, działa przeciwzapalnie i wspiera organizm w walce z chronicznym stresem, poprawiając ogólną odporność organizmu.
W czym pomagają grzyby lecznicze?
Na poziomie biochemicznym grzyby funkcjonalne wspierają równowagę hormonalną, zmniejszają poziom kortyzolu (hormonu stresu), poprawiają metabolizm komórkowy oraz chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Dzięki zawartości związków, takich jak triterpeny, wspomagają funkcje przeciwzapalne oraz chronią tkanki przed uszkodzeniami. Ponadto wpływ grzybów witalnych na produkcję ATP w mitochondriach wspomaga zwiększenie energii komórkowej, co przekłada się na poprawę wydolności fizycznej organizmu oraz efektywniejszą regenerację po wysiłku.
Grzyby lecznicze wykazują również działanie neuroprotekcyjne, sukcesywnie wspierając regenerację układu nerwowego i poprawiając funkcje poznawcze mózgu. Jest to związane z ich oddziaływaniem na czynniki wzrostu neuronów i na redukcję stresu oksydacyjnego w mózgu. Dzięki tym wszechstronnym właściwościom, grzyby funkcjonalne (grzyby witalne) mają szeroki zakres zastosowań wspierających zdrowie na poziomie komórkowym, hormonalnym i metabolicznym.